اخبار

به گزارش دبیرخانه طرح ملی توسعه مشاغل خانگی استان همدان به نقل از ایسنا، پس از کش و قوس‌های فراوان بهمن‌ماه سال گذشته بود که مدیرکل میراث فرهنگی استان همدان در خبری «اشترمل» را به عنوان «روستای ملی منبت گلریز ایران» معرفی کرد.

حمید ترکاشوند دهیار روستای اشترمل تویسرکان به خبرنگار ایسنا می‌گوید: با ملی شدن روستای اشترمل در حوزه منبت گلریز نیاز است دستگاه‌های اجرایی پای کار بیایند و حمایت بیشتری از تولیدکنندگان این حوزه داشته باشند.

ترکاشوند با بیان اینکه حدود ۱۰۰ نفر از بانوان روستا به صورت مستمر در کار مبل منبت در کنار آقایان فعالیت می‌کنند، مطرح می‌کند: تولیدکنندگان اشترمل به حمایت نیاز دارند چراکه صفر تا صد تولید، داخل روستا انجام می‌گیرد و اگر بتوانند سرمایه‌گذار جذب کنند افق‌های روشنی پیش رویشان باز می‌شود.

او بیان می‌کند: اگر تولیدکنندگان بتوانند سرمایه‌گذار جذب کنند برای کارهایی مثل رویه‌کوبی و رنگ‌کاری به جای دیگری مراجعه نمی‌کنند، در حال حاضر یکی دو کارگاه برای این موارد در روستا وجود دارد اما برای حجم کار تولیدی در روستا جوابگو نیست.

دهیار این روستا با اشاره به اینکه با دادن تسهیلات کم بهره می‌توان در روند تولید مبل منبت تسهیل ایجاد کرد، تصریح می‌کند: بسیاری از کسانی که قبلاً از روستا مهاجرت کرده‌اند به روستا برمی‌گردند و نیاز به حمایت دارند بنابراین فقط بحث اشترمل نیست بلکه بحث تمام منطقه است.

به گفته او، نیاز است تبلیغاتی برای این روستا انجام شود، چراکه اگر اهالی بخواهند به صورت آزاد در بازار رقابت کنند از عهده‌اش برنمی‌آیند بنابراین مسئولان باید نگاه ویژه‌ای به منطقه داشته باشند چراکه اگر به همین منوال و با این تورم و قیمت مواد اولیه پیش بروند ضرر خواهند کرد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان تویسرکان نیز به خبرنگار ایسنا می‌گوید: بیش از ۷۰۰ نفر از اهالی اشترمل به طور مستقیم به این حرفه مشغول هستند و حدود ۴۹۰ کارگاه فعال مبل منبت در روستا وجود دارد.

اسحاق ترکاشوند ادامه می‌دهد: تقریباً در هر خانه این روستا یک کارگاه وجود دارد و بیش از ۹۰ درصد امرار معاش مردم روستا از حوزه مبل منبت تأمین می‌شود، همچنین یکی از ویژگی‌های اشترمل حضور خانم‌ها در کارگاه‌های مبل منبت است که بحث کارگاه‌های خانوادگی و به تبع توسعه مشاغل خانگی است.

او ظرفیت و پتانسیل تولیدی سالانه هنرمندان روستا در حوزه مبل منبت را حدود ۶۰۰۰ دست می‌داند و یادآور می‌شود: سبک خاص منبت روستای اشترمل، منبت گلریز است که ظریف‌ترین نوع منبت است و صرفاً با دست انجام می‌شود.

به گفته ترکاشوند، تاکنون هیچ نوع تکنولوژی اعم از ماشین منبت نتوانسته جایگزین دست در تولید مبل منبت شود و قریب به اتفاق منبت کاران روستای اشترمل محصولات خود را با دست تولید می‌کنند.

او با اشاره به اینکه علاوه بر این روستا، روستاهای منطقه نیز در حوزه مبل منبت فعالیت می‌کنند، اظهار می‌کند: در حال حاضر این هنر در روستاهای اطراف اشترمل هم رواج پیدا کرده که البته به شدت این روستا نیست اما تقریباً در آنجا هم کارگاه‌های مبل منبت فعالی راه‌اندازی شده است.

او با بیان اینکه بازار مصرف کننده نهایی بالای ۹۰ درصد محصولات تولیدی روستا خارج از استان همدان است، تصریح می‌کند: اهالی اشترمل در استان‌هایی مانند اصفهان، شیراز، تبریز، مشهد، تهران و البرز نمایشگاه یا مشتری دارند و محصولات خود را در این شهرها عرضه می‌کنند. علاوه ‌بر این کشورهای آسیای میانه مثل ترکمنستان، آذربایجان، کشورهای عربی مثل عراق و کویت و امارات و به طور خاص کردستان عراق مشتریان این روستا هستند و چند باری هم محصولات اشترمل به کشور سوئد فرستاده شده است.

بنا به گفته ترکاشوند، بیش از ۵۰ درصد مبل منبت کشور از استان همدان و به طور خاص از جنوب استان یعنی شهرستان‌های ملایر و تویسرکان تأمین می‌شود و مشکل اصلی منبت کاران اشترمل و به تبع آن سایر منبت کاران استان، گرانی و کمیابی چوب است که در حال حاضر این صنعت را به شدت تحت تأثیر قرار داده است.

او شرح می‌دهد: غالب چوب مصرفی منبت کاران چوب گردو و راش است که چوب گردو بیشتر از کردستان‌های عراق و ایران تأمین می‌شود و چوب راش کاملا وارداتی است و گرانی دلار و افزایش نرخ ارز باعث گران شدن چوب راش شده و تأثیر زیادی روی قیمت مبل و منبت داشته و در این افزایش قیمت متأسفانه کمترین افزایش قیمت به دستمزد منبت کاران تعلق می‌گیرد.

ترکاشوند ادامه می‌دهد: افزایش قیمت محصول تمام شده مبل منبت به علت قیمت چوب است که سه یا چهار برابر شده و قیمت پارچه که برای فرآیند تکمیلی این هنر صنعت درنظر گرفته شده است، به عبارتی مشکل اصلی چوب است و در زنجیره تکمیلی نیز پارچه یکی از معضلاتی است که سازمان صنعت، معدن و تجارت یا اتحادیه‌های مربوطه می‌توانند ورود کنند و کمک زیادی به تولیدکنندگان این حوزه داشته باشند.