اخبار

طرح سگوندی

این طرح ها به دلیل اینکه بیشتر توسط طایفه سگوند بافته شده است به این نام معروف شده و در بخش زاغه و شمال خرم آباد بافت این قالی رواج داشته است. این قالی در گروه طرح های ترنجی قرار می گیرد. نقش پیکان مانند تنها حاشیه قالی که بافندگان به آن بيلچه می گویند به همراه فرم خاص ترنج مرکزی و سرترنج از ویژگی های بارز این طرح می باشد. نگاره های کله مرغی ، تزئینات اره ای، نقوش خرچنگی، چنگ گروه ای و نقش ماهی در این طرح دیده می شود. طرح بته زنبوری نیز از طرح های سگوندی است که در گروه طرح های واگیره ای قرار می گیرد. مشخصه بارز این طرح شبکه های شش ضلعی زمینه است که بته ها درون آنها قرار دارند. لچک ها با فرم دندانه دار به هم متصل می شوند و با نقش بسته های کوچک تزئین شده اند. سه حاشیه ی لت سیب هم اندازه، دور تا دور قالی را محصور کرده است. رنگ های این قالی سرمه ای، قرمز روناسی، سفید، سبز، زرد و آبی می باشد.

طرح های پاپی بالاگریوه

اینگونه در مسیر راه آهن از ایستگاه بیشه تا اندیمشک و همچنین گریت و کشور بافته می شود مشابهت زیادی به گونه فرش نجفوند دارد، احتمالا در تعداد گره و درشت بودن پودها تفاوتش هست، هر چند از اکثرنقش ه ها تخیلی بکار گرفته شده ولی بهم شبیه هستند.

آقای فیلبرگ دانمارکی در کتابی که قریب ۶۰ سال پیش راجع به ایل پاپی نوشته اند:

قالیهایی که توسط پاپی ها بافته می شدند معمولا درشت بافت بودند و رنگ آنها نسبتا تیره بود مثل رنگ های آبی قهوه ای و قرمز در یک زمینه شگرفی طرح هایی را می توان دید که دارای رنگ قهوه ای و حاشیه هایی آبی هستند در گریت قالی بسیار فرسوده ای را دیدم که طرح هندسی آن با طرح های معمولی بسیار متفاوت است بود منتها برای اولین بار وقتی تنها موردی بود که چنین چیزی را می دیدم این فرش توسط زنی بافته شده بود که به طوایف (بیرانوند) تعلق داشت و با مردی از ایل پاپی ازدواج کرده بود. معمول چنین است که قالی ها را فقط زنها می بافند و در بازار شهرها مردها به نمد مالی اشتغال دارند ضمنا برای نمد مالی زور و قوت زیادی لازم است من مردهای لر را ندیدم که به نمد مالی مشغول باشند.

فرش های نمدین معمولا بشكل مستطیل هستند و ابعاد چندان بزرگی نیز ندارند یک طرف انها اندکی از یک متر بیشتر و یا کمتر است طرف دیگر آن معمولا یک برابر و نیم همین طرف است.

طرح قرژلنگ

بافت این طرح در منطقه پلدختر رایج بوده است و از نظر ساختار طرح در گروه طرح های لچک ترنجی استان جای می گیرد. اصطلاح خرچنگ یا به زبان بومی قرژلنگ برای نام گذاری طرح، به دلیل شباهت فرم ترنج به خرچنگ بکار رفته است. این طرح هم به صورت کاملا ساده و انتزاعی با حاشیه ای از خطوط ساده و نقش خرچگ و لچک هایی هندسی که فرمشان یاد آور خرچنگ است بافته می شده و هم بصورت طرحی پیچیده که از جزئیات بیشتر و زیبایی بصری بیشتری برخوردار است. حاشیه این طرح از نقش هچه ای، لوزی (گل پیکه) تشکیل شده است. ترنج خوش فرم خرچنگی به همراه دو سر ترنج اصلی و چهار سر ترنج فرعی که برای پر کردن فضا بکار رفته اند نقطه قوت طرح محسوب می شود. ترنج بزرگ و لچک های کشیده در ترکیبی هماهنگ کل زمینه قالی را در بر گرفته و بجز چند ریز نقش فضایی برای عناصر زمینه باقی نگذاشته اند و می توان چنین استنباط کرد که فرم لچک ها و ترنج تاثیراتی از قالی های شهری گرفته است. در این قالیها رنگ زمینه سرمه ای و قرمز روناسی است و مجموع رنگ های این طرح ها از ۸ رنگ تجاوز نمی کند.

پژوهش از رضوان هخامنش