طرح ملی توسعه مشاغل خانگی 
فصل توسعه مشاغل‌خانگی در استان‌ها
تهران
خلاصه خبر
متن کامل خبر
فصل توسعه مشاغل‌خانگی در استان‌ها
همشهری در پرونده ویژه‌ای وضعیت اجرای طرح ملی توسعه مشاغل‌خانگی در استان‌های مختلف کشور را بررسی کرده‌است.
مشاغل خانگی
به گزارش همشهری آنلاین، استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی موجود در کشور برای رونق اشتغال‌زایی از راهبردهایی محسوب می‌شود که در دهه‌های گذشته با شدت و ضعف متفاوت، مدنظر تصمیم‌سازان کشور قرار داشته و دولت‌های مختلف کوشیده‌اند با اتخاذ تدابیر مناسب دراین عرصه، برای کاهش نرخ بیکاری و تقویت معیشت خانوارها گام‌های موثری بردارند؛ موضوعی که یکی از ابزارهای نیل به چنین مقصودی، توسعه مشاغل خانگی بوده‌است. این‌گونه مشاغل به‌دلیل برخورداری از مطلوبیت‌های فراوان و بازدهی بالا، از توان بسیاری برای جامه‌عمل پوشاندن به برنامه‌های اشتغال‌زایی در کشور برخوردارند. براین اساس هم بود که طرح ملی توسعه مشاغل‌خانگی، با همکاری جهاد دانشگاهی، در ۳۱ استان کشور درحال اجراست؛ طرحی که اهدافی ازجمله: فرهنگ‌سازی و ترویج مشاغل‌خانگی در سراسر کشور، استفاده از ظرفیت مشاغل‌خانگی برای ایجاد اشتغال پایدار و مولد، خوداشتغالی متقاضیان ورود به بازارکار، بهبود معیشت و افزایش رفاه خانوار، اتصال صاحبان کسب‌وکارهای خانگی به بازارهای هدف و بنگاه‌های پیشران، افزایش سهم مشاغل‌خانگی در اقتصاد مناطق و بهره‌گیری از فناوری‌های نو و جلب مشارکت واحدهای فناور و نوپا د ارتقای کمی و کیفی محصولات خانگی را دنبال می‌کند. با توجه به این موضوع، همشهری در پرونده ویژه‌ای، وضعیت اجرای طرح ملی توسعه مشاغل‌خانگی، فراگیرترین رشته‌های مشاغل‌خانگی، اقدام‌های انجام شده برای حمایت از توسعه این‌گونه مشاغل و مهم‌ترین مشکلات فعالان این حوزه را در استان‌های مختلف کشور بررسی کرده‌است که در ادامه می‌خوانید.
اردبیل
طرح ملی توسعه مشاغل‌خانگی در استان اردبیل درحال اجراست و باوجود سهمیه ۲ هزارنفری، بیش‌از ۳هزارو ۲۰۰نفر دراین طرح ثبت‌نام کرده‌اند که بعد از غربالگری، ۲هزارو ۹۰۰متقاضی، ثبت نهایی شدند. کمبود نقدینگی و بازاریابی از مشکلات فعالان مشاغل‌خانگی دراین استان است و تعدادی از متقاضیان طرح به‌دلیل نداشتن سرمایه، نتوانسته‌اند کسب‌وکار خود را رونق دهند، هرچند که مسئولان می‌گویند تسهیلات کم‌بهره برای رونق بازار کار به تعدادی از متقاضیان طرح مشاغل‌خانگی پرداخت می شود. به‌عنوان مثال دوخت لباس عروسک از هنرهای سنتی و بومی اردبیل و نیازمند تخصص و مهارت بالاست که درصورت حمایت مناسب از این حرفه، می‌تواند با ایجاد فرصت کسب‌وکار، به درآمدزایی مناسب فعالان این حوزه کمک کند. این درحالی‌است که واردات عروسک‌های خارجی به کشور، مانع بزرگی در شکوفایی هنر خیاطی لباس عروسک در اردبیل به‌شمار می‌رود. همه‌گیری ویروس کرونا و به‌دنبال آن، تعطیلی برخی اصناف و همچنین مشکلات اقتصادی ناشی از این وضعیت، سبب گرانی مواد اولیه و کسادی بازار برخی مشاغل‌خانگی شده‌است.
البرز
البرز در توسعه مشاغل‌خانگی یکی از استان‌های پیشگام بوده‌است. سهمیه استان البرز در اجرای طرح ملی توسعه مشاغل‌خانگی ۲ هزارو۵۰۰شغل بود که تاکنون اجرایی شده‌است. با توجه به اینکه تسهیلات بانکی نقش موثری در ایجاد و راه‌اندازی مشاغل‌خانگی دارد، تاکنون ۳۷ میلیارد تومان تسهیلات به این حوزه اختصاص یافته است. حوزه فرش دستباف، صنایع‌دستی و فعالیت‌های فرهنگی - هنری بیشترین استقبال را در بخش مشاغل‌خانگی در البرز دارد؛ هرچند همه‌گیری ویروس کرونا علاوه بر کاهش تعداد شاغلان، از افراد فعال اقتصادی هم کاسته است. بخشی از افرادی که مشاغل‌خانگی راه‌اندازی کردند و زنان سرپرست خانوار هم جزو آنان بودند، دراین مدت از فعالیت اقتصادی باز مانده‌اند. از مهم‌ترین معضلات مشاغل‌خانگی، به بازار رساندن محصول است که در همین راستا یکی از اقدام‌هایی که برای تثبیت مشاغل‌خانگی در البرز انجام خواهد شد، راه‌اندازی بازارچه و نمایشگاه ارائه محصولات است که در قالب آن، زنجیره تأمین تا فروش محصولات تولیدی مشاغل‌خانگی فراهم می‌شود.
اصفهان
قالی‌بافی، پرورش قارچ، خیاطی و عروسک‌سازی از فراگیرترین مشاغل‌خانگی در استان اصفهان هستند. علاوه بر اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ۳ دستگاه دولتی دیگر هم در طرح ملی مشاغل خانگی درگیر هستند که شامل اداره صنعت، معدن و تجارت، میراث‌فرهنگی و جهاد کشاورزی می‌شوند و تعامل مناسبی دراین زمینه وجود دارد. دراین طرح ملی، اداره کار با مشارکت جهاددانشگاهی اقدام به برگزاری کارگاه‌هایی برای آموزش بازاریابی به جامعه هدف کرده‌است. همچنین مبلغ وام مشاغل‌خانگی افزایش چشمگیری داشت و ۲ میلیارد تومان به طرح‌های پشتیبان و ۱۰۰میلیون تومان به طرح‌های مستقل اختصاص یافت. صاحبان مشاغل‌خانگی استان با مشکلاتی چون نبود بازارهدف مشخص، فقدان بازارچه‌های دائمی و همچنین نبود اطلاعات اولیه درخصوص آموزش بازاریابی دست و پنجه نرم می‌کنند. هرچند اداره کار قدم‌های خوبی در زمینه آموزش بازاریابی به مشاغل‌خانگی برداشته است، اما هنوز نداشتن مهارت بازاریابی یکی از مهم‌ترین مشکلات مشاعل‌خانگی به‌شمار می‌رود. دراین میان باید به این موضوع هم اشاره کرد که همه‌گیری ویروس کرونا مشکلات عدیده‌ای برای فعالان عرصه مشاغل‌خانگی در زمینه فروش محصولات به‌وجود آورد.
لرستان
تاکنون ۱۰ شبکه مشاغل‌خانگی در رشته‌های پوشاک، تولید و بسته‌بندی عسل، چرم دوزی، تابلوفرش، قالی بافی، فراوری و بسته‌بندی زعفران، لباس محلی، تابلوفرش و گلیم‌بافی در قالب طرح ملی توسعه مشاغل‌خانگی در استان لرستان تشکیل شده‌است. این‌درحالی‌است که پیشرانان این شبکه‌های مشاغل از شهرستان‌هایی مانند خرم‌آباد، کوهدشت، پلدختر، سلسله و دلفان انتخاب شده‌اند. شبکه‌سازی کسب‌وکارهای خانگی، ضمن ایجاد نظم تیمی، توانمندسازی شاغلان در ارائه خدمت، برجسته‌کردن محصولات و خدمات متقاضیان و پیشرانان را نیز به‌همراه خواهد داشت. درحال‌حاضر فاز دوم این طرح آغاز شده که درآن متقاضیان تحت خدمات توانمندسازی جهاد دانشگاهی قرار گرفته و از بسته و کلاس‌های آموزشی رایگان مشاوره شغلی و استعدادسنجی بهره‌مند می‌شوند تا بتوانند در حرفه خود موفق‌تر عمل کنند و با شناسایی بازارها بر میزان اشتغال‌زایی خود نیز بیفزایند. سهمیه استان لرستان از این طرح هزارنفر است که بیشتر آنان را زنان تشکیل می‌دهند.
آذربایجان‌شرقی
درسال‌های اخیر بافت فرش‌های بزرگ در آذربایجان‌شرقی، به‌عنوان یک صنعت خانگی، جای خود را به صنایع‌دستی کوچک‌تری داده که سرمایه کم‌تری برای تولید نیاز دارند و شهروندان عادی نیز می‌توانند دراین حوزه مشغول شوند. با همه‌گیری ویروس کرونا و تعطیلی برخی صنوف و فروشگاه‌ها، تولید برخی محصولات صنایع‌دستی رونق گرفته و متقاضیان در رشته‌های بافندگی تابلوفرش، قالی‌بافی، خیاطی، ورنی‌بافی، حکاکی روی فلز، عروسک‌سازی، سفالگری، رودوزی، بسته‌بندی و تولیدات چرم دست‌دوز در سامانه طرح ملی توسعه مشاغل‌خانگی ثبت‌نام کرده‌اند. سهمیه آذربایجان‌شرقی دراین‌طرح ۳ هزارنفر بود که علاوه بر تکمیل ظرفیت تعهدشده، بیش‌از هزارو ۷۰۰ نفر نیز مازاد بر سهمیه ثبت‌نام کرده‌اند. در یک سال اخیر هم برای حدود هزارو ۵۰۰ نفر دراین عرصه زمینه ورود به بازارکار فراهم شده و مشغول فعالیت هستند. همچنین به ۲ هزارنفر نیز آموزش‌ها و مشاوره‌های لازم ارائه شده‌است. درحال‌حاضر مهم‌ترین مشکل فعالان این حوزه، نبود دسترسی مطلوب به بازارهای فروش است که برای رفع این مشکل، مسئولان تلاش دارند نسبت به راه‌اندازی بازارچه‌های ویژه صنایع‌دستی اقدام کنند.
آذربایجان‌غربی
توسعه مشاغل‌خانگی دراستان آذربایجان‌غربی طی ۲ سال اخیر روند متفاوتی با سال‌های قبل داشته‌است. با همه‌گیری ویروس کرونا بخش قابل‌توجهی از مشاغل‌خانگی استان به تولید ماسک و لباس‌های بیمارستانی معطوف شد که ۷۰ درصد فعالان این حوزه را بانوان تشکیل می‌دهند. اکنون با افزایش تولید کارخانه‌های ماسک و لباس‌های بیمارستانی، این تولیدات از چرخه مشاغل‌خانگی حذف شده و درحال‌حاضر قالی‌بافی همراه با تولید موادغذایی خانگی، بیشترین مشاغل‌خانگی را دراستان به خود اختصاص داده‌است. طرح ملی توسعه مشاغل‌خانگی در آذربایجان‌غربی با استقبال چندانی همراه نبود و کم‌تر از هزارو ۲۰۰ نفر دراین طرح ثبت‌نام کرده‌اند که به بیشتر این ثبت‌نام کنندگان، آموزش‌ها و مشاوره‌های لازم ارائه و طرح‌های غربالگری هم انجام شده‌است. با توجه به حضور زنان و جوانان تحصیلکرده استان در طرح توسعه مشاغل‌خانگی، تولیدات رایانه‌ای در استان رواج پیدا کرده و چند طرح مناسب هم دراین زمینه در سامانه ثبت شده‌است. یکی از مشکلات جدی فعالان مشاغل‌خانگی در استان، پرداخت نشدن تسهیلات بانکی یا تأخیر در پرداخت آن است و با توجه به افزایش قیمت‌ها، تسهیلات فعلی درصورت پرداخت هم جوابگوی نیاز آنان برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار خانگی عادی نیست.
خراسان‌رضوی
اجرای فاز جدید طرح ملی توسعه مشاغل خانگی در خراسان‌رضوی با سهمیه هزار نفر از مهرماه سال‌گذشته آغاز شد. این طرح توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به‌عنوان کارفرما و جهاددانشگاهی خراسان‌رضوی به‌عنوان نهاد واسطه توسعه‌ای(مجری) اجرا شد. بسیاری از فعالان مشاغل‌خانگی استان برای فروش محصولات خود مشکلاتی دارند و دراین طرح جهاددانشگاهی وظیفه آموزش بازاریابی را به متقاضیان برعهده دارد و همچنین با انعقاد تفاهم‌نامه با تعدادی از سامانه‌های فروشگاه آنلاین، به متقاضیان در فروش محصولات خود کمک می‌کند. سال‌گذشته ۱۲۰میلیارد ریال تسهیلات حوزه مشاغل‌خانگی در بانک‌های رفاه کارگران و توسعه تعاون به‌طور مساوی ابلاغ شد که پس از توزیع شهرستانی، تاکنون ۱۱۵میلیارد و ۲۹۰میلیون ریال معادل ۱/۹۶ درصد آن پرداخت شده‌است. براین اساس از تیرماه امسال بیش‌از ۹۰۰نفر از آموزش‌های رایگان عمومی و تخصصی کسب و کار طرح توسعه مشاغل‌خانگی در استان بهره‌مند شده اند. دراین میان برخی از مشاغل‌خانگی به گردشگری و حضور گردشگران وابسته هستند که با همه‌گیری ویروس کرونا و محدودیت سفرها و در پی آن کم شدن تعداد گردشگران، این مشاغل دچار رکود شدند.
.برای ادامه مطلب به لینک زیر مراجعه نمایید:
