اخبار

به گزارش دبیرخانه طرح ملی توسعه مشاغل خانگی خوزستان، پنجمین جلسه دوره آموزشی بازآفرینی کسب و کار به صورت حضوری چهارشنبه، 28 اردیبهشت ماه 1401 با حضور سیدرضا علوی مدرس، شیما تقی نژاد مدیر اجرایی و مرضیه باقری  بابااحمدی کارشناس مستندسازی طرح برای پیشرانان و کارآفرینان حوزه های پوشاک و صنایع دستی در مرکز شماره یک جهاد دانشگاهی خوزستان برگزار شد.
در این جلسه دکتر سیدرضا علوی مدرس کارآفرینی و کسب و کار با بیان اینکه آزمون بخشی از فرآیند آموزش و یادگیری است، اظهار کرد: آزمون جزئی از فرآیند آموزش است. اگر به نمودار یادگیری در مقیاس زمان، نگاهی بیندازیم متأسفانه میزان یادگیری و مطالب در ذهن مانده، نسبت به زمان به صورت نمایی کاهش می یابد، به طوری که با گذشت 20 دقیقه، 70 درصد مطالب و بعد از گذشت یک ساعت تنها 30 درصد مطالب را می توانید به یاد آورید. بعد از یک روز 10 درصد مطلب در ذهنتان می ماند؛ به همین دلیل بسیاری از کسانی که در کلاس خوب گوش می دهند و یا فایل های صورتی و پادکست آموزشی گوش می دهند، اگر فردای آن روز درباره آن مطالب از آنها بپرسید، چیزی یادشان نیست و این طبیعی است.
وی با اشاره به این سخن امام علی (ع) که "رقیق ترین مرکب ها از قوی ترین حافظه ها ماندگارتر است"، گفت: بنابراین باید بنویسیم و مرور کنیم؛ آن وقت در ذهن تثبیت می شود. نکته مهم آنکه حفظ نکنیم زیرا حفظ کردن با یادگیری فرق دارد بلکه مهم درک مطلب و پس از آن مرور است که موجب یادگیری می شود و این یادگیری مطالب را در ذهن تثبیت می کند.نکته دیگر آنکه امتحان یک اهرم است که بدانید چقدر مطالب را یاد گرفته اید، سوالاتتان را بپرسید و به نوعی فرصت مرور است.
در ادامه این نشست آزمونی از کارگاه های "خلق ایده کسب و کار" از شرکت کنندگان گرفته شد تا بتوانند آموزه های خود را در این جلسات محک بزنند.
علوی با تأکید بر اینکه برمبنای حدسیات خودتان کسب و کار نسازید، گفت: در جلسات گذشته گفتیم که تیم مزایایی از قبیل هم افزایی، افزایش انگیزه، یادگیری از یکدیگر و ... دارد. کار اصلی تیم کارآفرینی طراحی کسب و کار است. یعنی ابتدا کسب و کارتان را تعریف کنید و بعد باید ارزیابی کنید که آیا این تعریف درست است و می تواند سودآور باشد و بارها و بارها قابل تکرار است؟ شما در مدلسازی متوجه می شوید آیا کسب و کارتان تکرارپذیر است و خواهان دارد؟ به عبارت دیگر آن مدل را اعتبارسنجی می کنید و بعد از آنکه مطمئن شدید کسب و کارتان درست است آن را می سازید. برخلاف آنچه افراد برمبنای حدسیات و تجربیات ابتدا کسب و کارشان را می سازند و بعد می روند ببینند جواب می دهد یا خیر.
وی با معرفی یک کتاب در این زمینه به نام "تست مامان"، تصریح کرد: حتما برایتان پیش آمده است که وقتی می خواهید کاری انجام دهید یا فکری در سر دارید آن را با مادرتان در میان می گذارید و به طور مثال می پرسید آیا فلان اپلیکیشن آشپزی را درست کنم، خوب است؟ جواب مادرها اغلب تأیید و حتی قربان صدقه رفتن فرزندشان است. این مدل پرسیدن اشتباه است و فلسفه این کتاب این است که چگونه سؤال بپرسید که حتی مامان ها نتوانند دروغ بگویند! این کتاب می گوید که سؤالات شما باید گذشته نگر و رفتارمحور باشد. مثلا باید از مادرتان بپرسید آخرین باری که از کتاب آشپزی استفاده کرده، چه زمانی بوده است؟
این مدرس کارآفرینی با اشاره به این نکته که شما رفتار، فرهنگ و شرایط مشتری را نمی توانید تغییر دهید، خاطرنشان کرد: اغلب کسب و کارهای کوچک چنین توانایی را ندارند که ذائقه مشتری را تغییر دهند. برای طراحی یک کسب و کار اول باید با یک ایده جدید شروع کنید؛ حال سؤال این است که آیا این ایده پولساز هم هست یا خیر.  برای این کار باید اعتبارسنجی ایده به معنای سعی و خطای هوشمندانه انجام دهید که آیا این تجربه و فکر درست است یا خیر؟
علوی با بیان اینکه هدف از طراحی کسب و کار کاهش ریسک است، گفت: تحقیقاتی که در سال 2020 انجام شد، سه عامل اصلی شکست کسب و کارها را مشخص کرد. براین اساس 94 درصد کسب و کارها در سال اول فعالیتشان از بین می روند و بزرگترین دلیلش آن است که محصولی را درست می کنند که مردم آن را نمی خواهند. در واقع 42 درصد کسب و کارها به این دلیل شکست می خورند. طراحی کسب و کار به شما کمک می کند که بفهمید آیا محصول شما خواهان دارد یا خیر. پس ریسک محصول را کاهش می دهد. نزدیک به 30 درصد کسب و کارها به دلیل تمام شدن نقدینگی در میانه راه، از بین می روند و طراحی کسب و کار کمک می کند که درآمدها و هزینه ها را پیش بینی کنید. متأسفانه بیشتر کارآفرینان درآمدشان را بسیار بیشتر از آنچه اتفاق می افتد و هزینه هایشان را بسیارکمتر از هزینه های واقعی، پیش بینی می کنند و همین موضوع منجر به شکست آن ها می شود . عامل سوم، نداشتن تیم کارآفرینی است..
وی خاطرنشان کرد: وظیفه تیم کارآفرینی ساختن کسب و کار است. در تیم سازی شما برای هسته اولیه کسب و کار نیازمند افرادی هستید که شما را در اجرا کمک کند. مراحل طراحی کسب و کار، در سه گام "جمع آوری اطلاعات، نقشه کشی و ساختن ماکت (اعتبارسنجی)" خلاصه می شود. برای این کار باید به سه سؤال اصلی کسب و کار فکر کنید و پاسخ دهید. سپس آنچه را پیدا کرده اید روی کاغذ بیاورید و تدوین کنید. در مرحله سوم ماکت آن را بسازید که ببینید آیا جواب می دهد؟ انگیزه های اشتباه، اهداف اشتباه و دلایل اشتباه می تواند بسیار گرانقیمت تمام شود.
این مدرس کارآفرینی با بیان اینکه هدف کارآفرین ایجاد اشتغال نیست، عنوان کرد: بسیاری از افرادی که کارآفرین هستید وقتی از آن ها سؤال می شود می گویند می خواهم این کسب و کار را راه بیاندازم تا برای چند نفر اشتغال ایجاد شود در حالی که این انگیزه و هدف درستی نیست و اگر کارآفرین موفق شود و سیستم سازی انجام دهد خودبخود آن اشتغال هم محقق می شود. هدف کارآفرین خلق ارزش و شاخصه آن درآمد یا پول است. پول حامل ارزش نیست بلکه ابزار مبادله ارزش است. ما ارزش ها را باهم مبادله می کنیم زیرا خودمان به تنهایی تمام آن ارزش ها را نداریم.
این مدرس کارآفرینی با بیان اینکه مردم محصول را برای ارزشی که برای آن ها ایجاد می کند می خرند، افزود: هدف کارآفرین و کسب و کار تولید ارزش است؛ برای سهولت جابجایی ارزش ها ابزاری به نام پول اختراع شده است. پس خود این ارزش را هم به راحتی نمی توان جابجا کرد و محصول ما این کار را می کند و در واقع حامل آن ارزش است.
علوی با یادآوری سه سطح یادگیری مشتمل بر سطح نگرشی، دانشی و توانشی (مهارتی)، تصریح کرد: سطح سوم و نهایی مهارت است و در یادگیری واقعی، هدف غایی تغییر رفتار است. یکی از کارهای اصلی تیم کارآفرینی مدلسازی و اعتبارسنجی است و باید بتواند سه سؤال را جواب بدهد که یک دید جامع و 360 درجه نسبت به کسب و کار به شما بدهد. سؤال اول اینکه آیا برای راه حل پسیشنهادی شما مشتری وجود دارد؟ سؤال دوم اینکه آیا می توانید راه حل پیشنهادی را بسازید؟ سوال سوم هم این است که آیا می توانید این راه حل را بارها و بارها و به شکل سودآور بفروشید؟ برای پاسخ به این سؤالات هم باید سه گام بردارید که همان جمع آوری اطلاعات، نقشه کشی و ساختن ماکت است.
وی تأکید کرد: در این مرحله باید تیم باشید و تیم تان حداقل 2 نفره باشد. یک نفر باید بازار را خوب بشناسد و یک نفر مسأله را بداند. اگر می خواهید به سمت کارآفرین شدن بروید، داشتن تیم مهم است و یکی از نقاط ضعف مهم شما این است که شریک دوم و سوم ندارید و همه کارها را خودتان می خواهید انجام دهید، در حالی که اگر جای خود را در تیم کارآفرینی پیدا کنید ذهنتان متمرکز می شود و نگرانی ها و ابهام شما بسیار کاهش می یابد. باید کسی را کنار خود داشته باشید که مسائل صادرات را بداند؛ یک سرمایه گذار که نزدیک به سابقه شما در حوزه بازار و ... تجربه داشته و سرمایه گذاری کرده باشد، می تواند شریک و هم تیمی خوبی برای شما باشد.
این مدرس کارآفرینی و توسعه کسب و کار خاطرنشان کرد: پس یکی از چالش های شما باید پیداکردن شریک کاری تان باشد و این کار را باید با حساب و کتاب انجام دهید. برای پاسخ دادن به سؤالات اصلی کسب و کار، که آیا راه حل شما مشتری دارد باید به این سؤالات پاسخ دهید که گروه هدف شما کیست؛ چه مشکلی دارند و آیا این مشکل ارزش حل کردن دارد؟ ابتدا باید پرسونای گروه هدف را توصیف کنید. شما نمی توانید بلیط هواپیما را به کسی که نمی خواهد مسافرت برود بفروشید، هرچقدر هم این بلیط باکیفیت، خوب و ارزان باشد. برای پاسخ به این سؤال که آیا ارزش حل کردن باشد باید به این 5 سؤال پاسخ دهید که آیا تعداد زیادی این مشکل را دارند؛ آیا مشکل برایشان مهم است؛ روش های جایگزین کدام است؛ خریدار کیست و چقدر هزینه می کنند؟

در پایان این جلسه، شرکت کنندگان همچنین نظرات خود را پیرامون کیفیت برگزاری دوره به صورت مکتوب ارائه دادند.

طرح ملی توسعه مشاغل خانگی با ظرفیت ایجاد شغل برای ۵۴ هزار و ۳۰۰ نفر در ۳۱ استان کشور از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان کارفرما به جهاد دانشگاهی واگذار شده و سازمان جهاد دانشگاهی خوزستان نیز با سهمیه ۲۵۰۰ نفر مجری این طرح در استان است.