به گزارش دبیرخانه طرح ملی توسعه مشاغل خانگی خوزستان، در این جلسه که یک شنبه، 10 مهرماه 1401 با حضور سیدرضا علوی مشاور، شیما تقی نژاد مدیر اجرایی، مرضیه باقری بابااحمدی کارشناس اجرایی طرح و همچنین نسرین ارجمندی، آزیتا کرائی، ساناز امیری، مهسا بوشی از اعضای شبکه طراحان مُد و لباس و فرخنده جوادی، مریم دانش، معصومه بهزادی، خلف جبلی منیفی، فاطمه طاهری فر، شهلا علوانی و نادیا علی نجاتی از شبکه تولیدکنندگان پوشاک استان در سالن جلسات سازمان جهاددانشگاهی برگزار شد، علوی به معرفی مختصری از طرح پرداخت و اظهار کرد: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی طی بررسی و آسیب شناسی طرح های مشاغل خانگی در گذشته و تجربیات کشورهای مختلف، به این نتیجه رسید که رویکرد پرداخت وام و اعطای مجوز برای راه اندازی مشاغل خانگی چندان جوابگو نیست بلکه باید به زنجیره ارزش محصول نگاه و آن را حمایت کند.
وی افزود: از آنجا که کار دولت سیاستگذاری و یک نهاد حاکمیتی حمایتی است، جهاددانشگاهی را به عنوان متولی اجرا و تسهیلگری طرح مشاغل خانگی معرفی کرد و این طرح از سال 96،97 در کشور آغاز شد و اکنون حدود 4 سال از اجرای آن می گذرد. هر استان این طرح را در چند حوزه کلیدی به عنوان مزیت و اولویت خود اجرا می کند که در خوزستان حوزه های پوشاک، صنایع دستی، خرما و صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی به عنوان مزیت رقابتی استان مطرح شدند و در این حوزه ها فعالیت می کنیم.
این مشاور طرح ملی توسعه مشاغل خانگی خوزستان، خاطرنشان کرد: سعی کردیم زنجیره پوشاک استان را شناسایی کنیم و اولین و بزرگترین حلقه این زنجیره به عنوان "تولید"، با شناسایی نزدیک به 100 نفر از تولیدکنندگان پوشاک تشکیل شد. این افراد با شرایطی به طرح مرتبط و فعالان و علاقمندان مشاغل خانگی به آن ها متصل شدند.
علوی با بیان اینکه برای فعال ماندن و پایداری کسب و کارها دیدن فقط یک حلقه کافی نیست، تصریح کرد: زنجیره ارزش شامل حلقه های متفاوتی است؛ برای آنکه یک تولیدکننده خوب کار کند حلقه های تأمین مواد اولیه، نگهداری تجهیزات، نیروی انسانی، بازاریابی، فروش و طراحی هم باید کنار هم قرار بگیرند تا آن صنعت رشد کند و پایدار بماند. اکنون می خواهیم حلقه دوم تحت عنوان "طراحی و مُد" را به حلقه تولید اضافه کنیم و به همین منظور در این جلسه هم طراحان و هم تولیدکنندگان دعوت شدند تا بتوانیم شبکه طراحان را توسعه دهیم. طی چندجلسه با طراحان، چالش های این حوزه مطرح و عنوان شد یکی از چالش های مهم نبود نیروی طراح حرفه ای لباس در تولیدی های پوشاک استان است که البته در کل کشور این مشکل کمابیش وجود دارد.
وی ادامه داد: برای رفع این چالش معمولا شرکت های تولیدی افراد دارای پتانسیل را جذب و ناگزیر خودشان آموزش می دهند. اغلب هم ناراحت هستند که وقتی این افراد آموزش کافی دریافت کردند یا کسب و کار خودشان را راه می اندازند یا برای رقیب آن ها کار می کنند. پیشنهادشد این کار که تک تک تولیدکنندگان خودشان نیرو تربیت می کنند، براساس تجربیات موفق در جذب نیرو به طور متمرکز با همکاری تولیدکنندگان و طراحان از سوی جهاددانشگاهی انجام شود.
این مشاور طرح ملی مشاغل خانگی خوزستان ادامه داد: به طور مثال یک فرد مستعد (الگوساز یا دوره گذرانده) را جذب و به تدریج به او یاد دهیم چه طور می تواند از طرح و مدل ارائه شده الهام بگیرد و یک طرح جدید از آن استخراج کند. این الگوی خوبی است و می توانیم همین تجربه را در قالب یک رویداد برگزار کنیم که از دل آن ایده "طراح شو" شکل گرفت. جلسه امروز با دعوت از تولیدکنندگان و طراحان موفق استان، به نوعی اتاق فکر برای همفکری پیرامون این موضوع و مرور تجربه های موفق برای استخدام طراح است. می خواهیم این الگوها و تجربه ها را کنارهم بگذاریم و ببینیم چگونه می توان آن ها را تکرار کرد، به جای آنکه هرکدام از تولیدکنندگان بخواهند جداگانه آگهی جذب و استخدام نیرو منتشر کنند. در واقع می خواهیم کار شما را تسهیل کنیم. بنابراین از شما می خواهم تمرکز خود را بر تجربیات موفق تان در استخدام بگذارید و آن را بیان کنید.
همچنین در این جلسه ساناز امیری از طراحان لباس استان، با بیان مباحث مطرح شده در جلسات پیشین طراحان، گفت: اکنون دورهم جمع شده ایم و قراراست یک برنامه ریزی و جمع بندی برای رویداد طراح شو داشته باشیم و ببینیم از میان تولیدکنندگان چندنفر مشکل طراح، الگوساز یا برشکار دارند که بتوانیم برای مشکل نیروی انسانی فکری کنیم.
در این جلسه علوی نظرات تولیدکنندگان در خصوص نیاز آن ها به نیروی طراح لباس را جویا شد؛70 درصد شرکت کنندگان در این نشست نظر موافق خود را اعلام کردند که در صورت وجود نیروی طراح با توانمندی و مهارت کافی، حاضر به استخدام او هستند.
وی با بیان اینکه مجموعه های کمی هستند که یک نفر را به عنوان طراح در تیم خود دارند، گفت: به دنبال توسعه این اکوسیستم هستیم که وضعیت موجود را یک پله جلو ببریم. مجموعه های تولید پوشاک ما نیازمند آن هستند که یک فرد طراحی بداند. کمتر مجموعه ای را می شناسیم که دپارتمان بندی شده کار کند و بخش طراحی آن ها مجزا باشد.
علوی پرسش بعدی از تولیدکنندگان را این گونه مطرح کرد که برای استخدام یک طراح یا طراحی لباس کنونی، به چه ترتیب عمل می کنید؟ در این بخش تولیدکنندگان و طراحان به معرفی خود پرداختند و مدل های کاری خود با طراح لباس یا فرآیند طراحی در مجموعه خود را بیان کردند که علوی عنوان کرد: دوستان تاکنون طراح استخدام نکرده اند به دلیل آنکه یا طراح لباس مدنظر را در استان پیدا نکرده اند و یا خودشان کار را به پیش می بردند اما این تمایل وجود دارد که اگر کسی در حوزه طراحی متناسب با حیطه کاری آن ها باشد، او را جذب کنند.
این مشاور طرح ملی توسعه مشاغل خانگی خوزستان افزود: پس اگر نیروهایی را آموزش دهیم که در طراحی بتوانند به شما کمک کنند آیا تمایل دارید آن ها را استخدام کنید؟ الزاما این استخدام نباید تمام وقت باشد بلکه می تواند به صورت پاره وقت هم باشد. در این خصوص نیز تولیدکنندگان بیان داشتند که اگر طراح بتواند طرح های خاص، متمایز و بازارپسند ارائه دهد تمایل دارند طراح جداگانه داشته باشند.
در این جلسه آزیتا کرائی، از طراحان مُد و لباس استان در پاسخ به دغدغه تولیدکنندگان اظهارداشت: مسأله ای که در فروش داریم این است که در استان برند پوشاک نداریم و طراح در بستر درستی قرار نمی گیرد که طرح متناسب با مخاطب هدف ارائه دهد. در واقع تولیدکننده باید یک پرسونای برند بچیند که مخاطب و جامعه هدفش چه کسی است و چه قدر استطاعت مالی دارد، بعد طراح باید بتواند براساس آن طراحی انجام دهد. همه تولیدکنندگان تأکیدشان روی متفاوت بودن طرح و فروش آن است ولی همه این ها براساس داده های درستی اتفاق می افتد که به طراح درست بدهیم. این تفاوت کجاست؟ کسی که به بازار متوسط می رود به دنبال کار خاص نیست بلکه یک محصول اقتصادی می خواهد. پس باید داده خوب به طراح بدهیم و کار را درست معرفی کنیم، آن وقت از پس کار بر می آید. در واقع بخشی از کار به خودِ تولیدکننده بر می گردد.
همچنین در ادامه این نشست علوی با تأیید این دیدگاه، تصریح کرد: شما نباید طراح را یک کسب و کار تعریف کنید در حالی که یکی از حلقه های کسب و کار است. یک کسب و کار حلقه های مختلفی اعم از تحقیق بازار، بازارسنجی و بازارشناسی دارد و این موارد جزو وظایف طراح نیست. باید به طراح بگوییم برای چنین فردی با چنین کارکردی می خواهیم لباس طراحی کنیم. قرار است کجا آن را بپوشد، هدف، شخصیت و نگاه آن شخص (پرسونا) را تعریف کنیم. پس خروجی بخش بازاریابی برای طراحی می آید و طراح باید آن را تبدیل به طرح کند. البته باید اطلاعات تولید و توانایی تولید را هم بداند، پس نباید طرحی تولید کند که قابلیت تولید نداشته باشد. سپس طرح به الگو تبدیل می شود.
در ادامه جلسه طراحان این نکته را متذکر شدند که الگوسازی تخصص جداگانه ای است ولی طراح هم باید طرحی ارائه دهد که قابل الگوسازی باشد و بتواند آن را بعد از الگوسازی تأیید کند.
مشاور طرح ملی توسعه مشاغل خانگی خوزستان، با بیان اینکه باید این تخصص ها را از هم تفکیک کنیم، گفت: شما باید روی تک تک این بخش ها نظارت داشته باشید. در اغلب کسب و کارها یک نفر می خواهد همه این کارها را انجام دهد یا انتظار دارید یک نفر همه این کارها را برایتان انجام دهد و بعد که پیدا نمی شود می گوئید نیروی طراح در استان نیست. پس آیا همگی اتفاق نظر دارید که کار را به 5 یا 6 قسمت خرد کنیم و هرقسمت را جداگانه ببینیم؟ همه نظر موافق خود را اعلام کردند.
علوی سپس به بخش طراحی پرداخت و افزود: قرار شد ورودی های بازار را به طراح بدهیم و طراح هم تا حدودی مباحث بازار را بفهمد؛ پس طرح باید برمبنای آن اطلاعات و قابل اجرا باشد. فرض کنید خودتان دارید بخش بازار را مدیریت می کنید. شما به بخشی نیاز دارید که کار بازارسنجی و بازارشناسی را انجام دهد یا خودتان آن را انجام دهید یا از کسی می خواهید آن را برایتان انجام دهد، پس این را از طراح نمی خواهید. با یک مدل این داده ها را به طراح می دهید.
وی تصریح کرد: البته این مدل سالهاست در دنیا حل شده و پیاده می شود، صنعتگر ما این را نمی داند چون بلد نیست و سیستم دانشگاهی هم قدیمی است و اطلاعات درست انتقال پیدا نمی کند؛ به همین دلیل این شکاف بین دانشگاه و صنعت ما وجود دارد و در این جلسه می خواهیم این شکاف و فاصله را کمتر کنیم. در واقع افرادی را آموزش دهیم که ادبیات بازار را می فهمند و دانش دانشگاهی هم به آن ها داده می شود.
این مشاور طرح ملی توسعه مشاغل خانگی خوزستان با بیان اینکه وقتی ورودی ها و خروجی ها را مشخص کنید، می توانید بگویید هر بخش کارش را درست انجام داده است یا خیر، گفت: پس باید هربخش را درست تعریف کنید. یکی از دوستان اشاره کردند که یک بخش کلیدی که کار خوب پیاده شود، الگوسازی است. به عنوان یکی از مصوبات شاید نیاز باشد یکی از حلقه های مهم برای توسعه شبکه پوشاک – بحث الگوسازی باشد. تولیدکنندگان ما معمولا سیستماتیک کار نمی کنند و ادبیات کسب و کارشان ضعیف است به همین دلیل به مشکل بر می خوریم.
همچنین کرائی از طراحان مُد و لباس خوزستان، این مدل کاری را عنوان کرد که تولیدکننده داده های ورودی اعم از اطلاعات بازارشناسی، جامعه هدف و ... را به طراح می دهد و خروجی شامل شناسنامه کار، مشخصات پارچه، کالیته، طرح گسترده لباس، جزئیات، لوگو و در نهایت یک شیت صنعتی خواهد بود. براین اساس طراح می تواند کار را تحویل دهد و قرارداد ببندد.در یک طراحی موفق، هماهنگی و تعادل بین طرح، رنگ، پارچه و کاربرد بسیار مهم است.
در پایان، علوی با اشاره به برنامه ورکشاپ تصریح کرد: قرارشد در ورکشاپ پروژه محور جلو برویم. جایگاه طراح را تعریف و روند کار را توضیح دهیم. در این روش باتوجه به محدودیت های ورکشاپ به جای آنکه همه چیز طراحی از صفر تا صد آموزش داده شود، مسأله محور مطالب و اطلاعات مطرح و منتقل می شود. پس می توانیم نگاه عملیاتی داشته باشیم. در ادامه اعضا روی ورودی های رویداد نظرات و دیدگاه خود را مطرح کردند و قرار شد خروجی کار رویداد، ارائه tech pack باشد. در نهایت قرارشد ورودی ها برمبنای روزمه و مصاحبه تا جلسه آینده مشخص شوند. همچنین مشخص شود در مصاحبه چه سؤالاتی پرسیده شود. سرفصل ها با جزئیات آن و وزن و محتوای هرسرفصل متناسب با نیاز بازار مشخص شود. همچنین در رویداد جایگاه طراح در زنجیره ارزش برای شرکت کنندگان تعریف و توضیح داده شود.
طرح ملی توسعه مشاغل خانگی با هدف ایجاد اشتغال برای ۵۴ هزار نفر از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به جهاد دانشگاهی واگذار شده و سازمان جهاددانشگاهی خوزستان نیز با سهمیه ۲۵۰۰ نفر، مجری این طرح در استان است.
معاونت آموزش و کارآفرینی جهاد دانشگاهی
(۰۲۱) ۶۶۷۴۷۷۴۷